ظرفیت های جوامع مسلمان در ارتقای آموزش حقوق بشر

ظرفیت های جوامع مسلمان در ارتقای آموزش حقوق بشر

1403/03/06

چکیده

امروزه،آموزش حقوق بشر، به عنوان ابزاری مهم در راستای ارتقای احترام به حقوق بشر، مورد اهتمام وافر جامعه بین‌المللی است. اما عدم توجه به چالش‌ها و موانعی که می‌تواند فرآیند آموزش را با ناکارآمدی مواجه سازد، سبب ناکامی در نیل به اهداف آموزش خواهد شد. شناسایی و به‌کارگیری شیوه‌های مؤثر و متناسب با ظرفیت‌های بومی در هر منطقه، موجبات غلبه بر چالش‌ها و موانع موجود و محتمل را فراهم می‌سازد. در جوامع مسلمان، چالش مضاعف تقابل گفتمان دین و حقوق بشر نیز از موانع توسعه آموزش حقوق بشر تلقی می‌شود که توجه به آن، در شناسایی شیوه‌‌های متناسب برای آموزش حقوق بشر مبتنی بر ظرفیت­های بومی جوامع مسلمان، ضروری می‌نماید. ظرفیت­های مورد نظر در دو دسته قابل بررسی است. دسته نخست، ظرفیت­های عام و غیرمختص به جوامع مسلمان برای ارتقای حقوق بشر هستند؛ همچون ظرفیت سازمان­های غیردولتی، کلینیک­های حقوقی دانشگاهی و شیوه آموزش کلینیکی حقوق بشر، که شیوه­ای کارآمد، متناسب با عناصر اصلی آموزش حقوق بشر و مطابق با اسناد بین‌المللی، در همه جوامع شناخته می­شود. دسته دوم، ظرفیت­های اختصاصی جوامع مسلمان هستند که می­توانند از طریق بومی­سازی شیوه آموزش کلینیکی حقوق بشر، رفع چالش‌های پیش ­روی کلینیک­های حقوقی دانشگاهی و افزایش کارآمدی آن‌ها در زمینه آموزش حقوق بشر، به ارتقای حقوق بشر در این جوامع کمک شایانی بکنند. واکاوی چگونگی کارکرد ظرفیت‌های عام و تلاش در جهت شناسایی و ارائه‌ی ظرفیت‌های خاص از قبیل نهاد وقف، مساجد و نقش آموزشی روحانیون مسلمان، وجهة همت این نوشتار است، که با توصیف و تحلیل داده‌های عمدتاً کتابخانه‌ای به انجام رسیده است.
 
نوع مقاله : علمی و پژوهشی
  نویسندگان  مصطفی فضائلی 1 فاطمه السادات حق شناس 2  
1 دانشیار گروه حقوق بین‌الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه قم 
2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه قم.
 
مطالعه کامل مقاله